Trong bối cảnh thế giới ngày càng bất ổn với các cuộc xung đột địa chính trị kéo dài, di trú toàn cầu đang trở thành một hiện tượng phổ biến hơn bao giờ hết. Đối với người Việt Nam, đặc biệt là những người trong độ tuổi 25-50, việc tìm kiếm một nơi cư trú mới không chỉ là lựa chọn cá nhân mà còn là chiến lược để bảo vệ tương lai gia đình.
Theo các báo cáo gần đây, số lượng người bị di dời cưỡng bức trên toàn cầu đã đạt mức kỷ lục hơn 122 triệu người vào cuối năm 2024, phần lớn do xung đột và bất ổn chính trị.
Tại Việt Nam, dù không trực tiếp nằm trong tâm điểm chiến tranh, nhưng những biến động toàn cầu như căng thẳng thương mại Mỹ-Trung, xung đột ở Trung Đông và châu Âu, cùng với các yếu tố nội tại như thay đổi kinh tế và chính sách, đang thúc đẩy làn sóng di trú tăng mạnh.
Bài viết này sẽ khám phá sâu hơn về xu hướng di trú của người Việt, sự thay đổi trong lựa chọn định cư, các chương trình đầu tư định cư phổ biến, và đặc biệt là cơ hội học tập dành cho con cái – những yếu tố đang định hình quyết định của hàng ngàn gia đình Việt.
Nội dung
Nguyên nhân chính dẫn đến sự gia tăng di trú của người Việt
Di trú không phải là một quyết định dễ dàng, nhưng trong những năm gần đây, nó đã trở thành lựa chọn cần thiết cho nhiều người Việt. Xung đột và bất ổn chính trị toàn cầu là yếu tố then chốt.
Ví dụ, cuộc chiến ở Ukraine và Sudan đã khiến hàng triệu người phải rời bỏ quê hương, tạo nên hiệu ứng domino ảnh hưởng đến dòng chảy di trú toàn cầu. Theo Tổ chức Di cư Quốc tế (IOM), số lượng người di cư quốc tế đã vượt quá 300 triệu vào năm 2025, với châu Á đóng góp một phần lớn do các vấn đề địa chính trị.
Đối với người Việt, những biến động này kết hợp với căng thẳng kinh tế toàn cầu, như lạm phát và suy thoái hậu đại dịch, đang làm gia tăng nhu cầu tìm kiếm sự ổn định ở nước ngoài.
Ở cấp độ nội địa, dù Việt Nam đang phát triển mạnh mẽ về kinh tế, nhưng một số yếu tố bất ổn chính trị và xã hội cũng góp phần thúc đẩy di trú. Các báo cáo chỉ ra rằng, sự lo ngại về tự do cá nhân, môi trường kinh doanh, và các chính sách thay đổi đột ngột đang khiến nhiều doanh nhân và chuyên gia trẻ tuổi cân nhắc định cư nước ngoài.
Ví dụ, trong năm 2024-2025, số lượng người Việt vượt biên sang Anh bằng thuyền nhỏ đã tăng vọt lên hơn 3.000 người chỉ trong quý đầu năm, phản ánh sự kết hợp giữa cơ hội kinh tế và né tránh bất ổn.
Ngoài ra, biến đổi khí hậu – một dạng “xung đột” với thiên nhiên – đang đe dọa các vùng đồng bằng sông Cửu Long, khiến nhiều gia đình tìm cách di trú để tránh rủi ro lâu dài.
Không chỉ dừng lại ở lý do tiêu cực, di trú còn mang tính chiến lược. Nhiều người Việt ở độ tuổi 25-50, thường là những bậc phụ huynh trẻ hoặc doanh nhân, xem di trú như một cách để mở rộng cơ hội. Họ không chỉ chạy trốn bất ổn mà còn chủ động tìm kiếm môi trường tốt hơn cho bản thân và gia đình.
Theo thống kê từ IOM, Việt Nam là một trong những quốc gia có tỷ lệ di trú tăng nhanh nhất châu Á, với hơn 250.000 người di cư du học và làm việc chỉ trong năm 2024. Điều này cho thấy, di trú đang chuyển từ “buộc phải” sang “chủ động chọn lựa”, đặc biệt dưới tác động của bất ổn toàn cầu.
Sự thay đổi trong lựa chọn đất nước định cư của người Việt
Trước đây, Mỹ luôn là điểm đến mơ ước của người Việt, nhưng năm 2025 chứng kiến sự đa dạng hóa trong lựa chọn định cư do ảnh hưởng từ bất ổn chính trị.
Với sự trở lại của chính sách siết chặt di trú dưới thời Tổng thống Trump, nhiều người Việt đang chuyển hướng sang các quốc gia khác thân thiện hơn. Theo dữ liệu cập nhật, Mỹ vẫn dẫn đầu với khoảng 2,3 triệu người Việt định cư, nhưng tỷ lệ tăng trưởng chậm lại do các thay đổi luật di trú như tăng cường kiểm soát biên giới và trục xuất.
Ví dụ, dự luật mới có thể loại bỏ bảo lãnh anh chị em, chỉ tập trung vào vợ chồng và con cái dưới 18 tuổi, khiến nhiều gia đình phải cân nhắc lại.
Thay vào đó, Úc và Canada đang nổi lên như những lựa chọn hàng đầu. Úc thu hút nhờ chính sách định cư linh hoạt, với hơn 268.000 người Việt đang sinh sống, tập trung tại Melbourne và Sydney.
Năm tài chính 2024-2025, Úc đã mở rộng hạn mức nhập cư, tạo cơ hội cho doanh nhân và lao động kỹ năng cao. Canada, với hệ thống điểm số Express Entry, cũng đón nhận hàng nghìn người Việt mỗi năm, đặc biệt qua các chương trình đầu tư định cư.
Châu Âu, bao gồm Bồ Đào Nha, Đức và Pháp, đang trở thành điểm đến mới nhờ quyền tự do di chuyển trong khối Schengen. Đức, ví dụ, có cộng đồng người Việt lớn thứ hai châu Âu, với chính sách hỗ trợ tị nạn và lao động.
Ngoài ra, các quốc gia châu Á và Trung Đông như Singapore và UAE đang thu hút giới giàu có Việt Nam nhờ môi trường kinh doanh ổn định và ít bất ổn chính trị. UAE dự kiến đón 142.000 cá nhân giàu có định cư vào năm 2025, với người Việt chiếm tỷ lệ đáng kể nhờ chương trình Golden Visa.
Sự thay đổi này phản ánh xu hướng toàn cầu: người Việt không còn gắn bó với một quốc gia duy nhất mà đa dạng hóa để giảm rủi ro từ xung đột địa chính trị.
Các chương trình đầu tư định cư phổ biến dành cho người Việt
Đầu tư định cư đang trở thành con đường phổ biến nhất để người Việt thực hiện giấc mơ di trú, đặc biệt trong bối cảnh bất ổn chính trị làm tăng nhu cầu về sự ổn định tài chính. Chương trình EB-5 của Mỹ vẫn dẫn đầu, với mức đầu tư tối thiểu 800.000 USD vào dự án tạo việc làm, dẫn đến thẻ xanh vĩnh viễn.
Năm 2024, Việt Nam nhận 1.467 visa EB-5, chiếm tỷ lệ cao toàn cầu, nhưng năm 2025 có thể gặp thách thức do siết chặt dưới chính quyền Trump. Dù vậy, EB-5 vẫn hấp dẫn nhờ cơ hội kinh doanh và giáo dục.
Ở châu Âu, Golden Visa Bồ Đào Nha yêu cầu đầu tư từ 500.000 EUR vào bất động sản hoặc quỹ, mang lại quyền cư trú và di chuyển tự do. Đây là lựa chọn lý tưởng cho người Việt muốn tránh bất ổn, với chính sách thuế ưu đãi. Malta và Hy Lạp cũng phổ biến, với Malta cập nhật chương trình MPRP năm 2025, tăng phí nhưng mở rộng lợi ích quốc tịch EU.
Canada và Úc tập trung vào đầu tư kinh doanh. Canada yêu cầu 200.000 CAD cho Start-up Visa, phù hợp với doanh nhân trẻ. Úc với visa subclass 188 đòi hỏi 2,5 triệu AUD, nhưng mang lại môi trường sống chất lượng cao. Các chương trình này không chỉ giúp định cư mà còn bảo vệ tài sản khỏi biến động chính trị toàn cầu. Đối với người Việt, đầu tư định cư không chỉ là visa mà còn là bước đệm để hội nhập và phát triển lâu dài.
Xu hướng học tập dành cho con cái khi di trú và định cư
Một trong những động lực lớn nhất thúc đẩy di trú của người Việt là cơ hội học tập cho con cái. Trong độ tuổi 25-50, nhiều bậc phụ huynh xem định cư nước ngoài như cách để con em tiếp cận giáo dục chất lượng cao, miễn phí hoặc với chi phí hợp lý. Khi di trú, con cái thường được hưởng quyền lợi giáo dục bản xứ, giúp chúng phát triển toàn diện hơn so với hệ thống trong nước.
Tại Mỹ, định cư qua EB-5 cho phép con cái học miễn phí từ mẫu giáo đến phổ thông, và ưu đãi học phí đại học như công dân. Nhiều gia đình Việt chọn California hoặc Texas vì cộng đồng lớn và trường học hàng đầu.
Ở Úc và Canada, hệ thống giáo dục công lập miễn phí, với chương trình định cư giúp con cái dễ dàng chuyển tiếp sang đại học danh tiếng như University of Toronto hay University of Melbourne. Châu Âu nổi bật với các trường quốc tế ở Bồ Đào Nha hoặc Đức, nơi trẻ em học đa ngôn ngữ và văn hóa.
Xu hướng mới là kết hợp di trú với du học. Nhiều phụ huynh chọn đầu tư định cư để con cái tránh tình trạng “du học sinh” phải về nước sau tốt nghiệp. Theo thống kê, hơn 250.000 người Việt đang du học nước ngoài, chủ yếu tại Mỹ, Úc và Canada, và con số này tăng nhờ di trú gia đình.
Tuy nhiên, thách thức là thích nghi văn hóa; các chuyên gia khuyên nên chọn trường phù hợp với nhu cầu trẻ em, như chương trình song ngữ ở châu Âu. Di trú không chỉ thay đổi nơi ở mà còn mở ra tương lai sáng sủa cho thế hệ sau.
Thách thức và lời khuyên cho người Việt quan tâm đến di trú
Dù hấp dẫn, di trú vẫn đối mặt với thách thức. Bất ổn chính trị toàn cầu có thể dẫn đến thay đổi đột ngột như siết chặt visa ở Mỹ, với phỏng vấn hôn nhân khắt khe hơn từ tháng 7/2025. Ở Đức, số lượng người Việt bị trục xuất tăng do quá hạn visa hoặc làm việc chui. Ngoài ra, chi phí đầu tư định cư cao và rào cản ngôn ngữ có thể khiến quá trình khó khăn.
Lời khuyên: Hãy bắt đầu bằng việc tư vấn chuyên gia để chọn chương trình phù hợp. Ưu tiên quốc gia có cộng đồng Việt lớn để dễ hòa nhập. Đối với con cái, chuẩn bị tâm lý và ngôn ngữ sớm. Cuối cùng, xem di trú như một phần của kế hoạch dài hạn, không chỉ chạy trốn bất ổn mà còn xây dựng tương lai vững chắc.
Kết luận
Sự gia tăng di trú toàn cầu của người Việt do xung đột và bất ổn chính trị không chỉ là phản ứng mà còn là cơ hội để thay đổi cuộc sống.
Từ việc đa dạng hóa lựa chọn định cư đến đầu tư định cư thông minh, và đặc biệt là mở ra cánh cửa học tập cho con cái, di trú đang định hình lại cách người Việt nhìn nhận tương lai.
Nếu bạn đang ở độ tuổi 25-50 và cân nhắc bước đi này, hãy hành động ngay hôm nay – tham khảo các chương trình phù hợp và liên hệ chuyên gia để biến giấc mơ thành hiện thực. Di trú không phải kết thúc mà là khởi đầu mới cho sự ổn định và thịnh vượng.
Leave a Reply