Định cư Mỹ với chương trình EB-5

Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu năm 2025 đầy biến động với các chính sách di trú siết chặt hơn dưới thời chính quyền mới, định cư Mỹ qua chương trình EB-5 vẫn là lựa chọn chiến lược cho nhiều nhà đầu tư Việt Nam mong muốn xây dựng tương lai ổn định cho bản thân và gia đình.

Chương trình EB-5, hay còn gọi là chương trình đầu tư định cư Mỹ, mang lại cơ hội sở hữu thẻ xanh vĩnh viễn thông qua việc đầu tư vào các dự án kinh doanh tại Mỹ, đồng thời góp phần kích thích nền kinh tế nước này.

Với số lượng hồ sơ từ Việt Nam đạt kỷ lục, chương trình này không chỉ giúp đa dạng hóa tài sản mà còn mở ra cánh cửa tiếp cận hệ thống giáo dục, y tế và cơ hội việc làm hàng đầu thế giới.

Theo dữ liệu từ USCIS, Việt Nam là một trong những quốc gia dẫn đầu về số lượng visa EB-5 được cấp, chỉ sau Trung Quốc và Ấn Độ, phản ánh sức hút mạnh mẽ của định cư Mỹ đối với cộng đồng người Việt.

Bài viết này sẽ giới thiệu chi tiết về chương trình EB-5, hướng dẫn các nội dung cần tìm hiểu kỹ lưỡng để tránh rủi ro, đồng thời đưa ra lời khuyên thực tế trong lĩnh vực di trú, giúp bạn – những nhà đầu tư Việt Nam quan tâm đến định cư Mỹ – đưa ra quyết định sáng suốt và hiệu quả.

Tổng quan về chương trình EB-5 và lịch sử phát triển

Chương trình EB-5 được Quốc hội Mỹ thông qua vào năm 1990 như một phần của Đạo luật Di trú, nhằm kích thích nền kinh tế thông qua đầu tư nước ngoài và tạo việc làm. Đây là loại visa lao động thứ năm (Employment-Based Fifth Preference), dành cho các nhà đầu tư nước ngoài muốn định cư Mỹ. Chương trình cho phép nhà đầu tư và gia đình (vợ/chồng cùng con cái dưới 21 tuổi) nhận thẻ xanh vĩnh viễn sau khi đáp ứng các yêu cầu đầu tư và tạo việc làm (theo USCIS).

Kể từ khi ra đời, EB-5 đã trải qua nhiều thay đổi để thích ứng với nhu cầu kinh tế và đảm bảo tính minh bạch.

Năm 1992, chương trình Regional Center được giới thiệu, cho phép đầu tư gián tiếp qua các trung tâm khu vực được USCIS phê duyệt, giúp tính toán việc làm gián tiếp dễ dàng hơn.

Đến năm 2022, Đạo luật Cải cách và Liêm chính EB-5 (EB-5 Reform and Integrity Act) được ban hành, tăng cường bảo vệ nhà đầu tư bằng cách cải thiện giám sát và điều chỉnh mức đầu tư theo lạm phát.

Năm 2025, chương trình vẫn hiệu lực đến hết ngày 30/9/2027, với các cập nhật quan trọng như ưu tiên xử lý hồ sơ nhanh hơn cho các dự án nông thôn và cao thất nghiệp (Targeted Employment Area – TEA), đồng thời đối mặt với trì hoãn do chính sách di trú mới dưới ảnh hưởng của Tổng thống Trump.

Đối với nhà đầu tư Việt Nam, EB-5 trở nên phổ biến từ năm 2015, khi kinh tế Việt Nam phát triển mạnh mẽ và nhu cầu định cư Mỹ tăng cao.

Năm 2024, Việt Nam nhận khoảng 1.326 visa EB-5 chỉ trong nửa đầu năm, chiếm tỷ lệ lớn trong các visa dành riêng (Reserved EB-5 visas).

Điều này cho thấy chương trình không chỉ là con đường định cư Mỹ mà còn là công cụ đa dạng hóa tài sản khỏi biến động kinh tế nội địa.

Lời khuyên đầu tiên trong lĩnh vực di trú: Trước khi bắt đầu, hãy tìm hiểu lịch sử chương trình qua các nguồn chính thức như website USCIS để nắm rõ các thay đổi pháp lý. Điều này giúp bạn tránh rủi ro từ thông tin lỗi thời, đặc biệt khi chính sách di trú Mỹ có thể thay đổi đột ngột do các yếu tố chính trị.

Yêu cầu đầu tư và điều kiện tham gia chương trình EB-5 năm 2025

Để tham gia EB-5 và đạt được định cư Mỹ, nhà đầu tư phải đáp ứng các yêu cầu nghiêm ngặt về vốn, việc làm và nguồn gốc tài chính. Năm 2025, mức đầu tư tối thiểu là 800.000 USD cho các dự án nằm trong Khu vực Việc làm Mục tiêu (TEA), bao gồm khu vực nông thôn hoặc có tỷ lệ thất nghiệp cao (ít nhất 150% mức trung bình quốc gia).

Đối với các dự án thông thường ngoài TEA, mức đầu tư là 1.050.000 USD. Các mức này đã được điều chỉnh theo lạm phát từ năm 2019, và có thể tăng thêm vào năm 2027 dựa trên Chỉ số Giá Tiêu dùng (CPI-U).

Yêu cầu cốt lõi là khoản đầu tư phải tạo ra hoặc duy trì ít nhất 10 việc làm toàn thời gian cho công dân Mỹ hoặc người có thẻ xanh trong vòng hai năm.

Đầu tư có thể trực tiếp vào doanh nghiệp mới (Direct Investment, đòi hỏi quản lý tích cực) hoặc gián tiếp qua Trung tâm Khu vực (Regional Center, cho phép tính việc làm gián tiếp từ tác động kinh tế, phổ biến hơn với nhà đầu tư thụ động).

Khoản đầu tư phải “at risk”, nghĩa là không được đảm bảo hoàn vốn, và phải duy trì trong suốt thời gian cư trú có điều kiện (hai năm).

Đối với nhà đầu tư Việt Nam, nguồn vốn phải chứng minh nguồn gốc hợp pháp, thường từ thu nhập kinh doanh, bán bất động sản hoặc quà tặng từ gia đình. Điều này đòi hỏi hồ sơ tài chính chi tiết, bao gồm báo cáo thuế, giấy tờ doanh nghiệp và chứng từ chuyển tiền.

Ngoài ra, nhà đầu tư phải chứng minh không có tiền án tiền sự, sức khỏe tốt và không phải là gánh nặng cho xã hội Mỹ. Gia đình (vợ/chồng và con cái dưới 21 tuổi) có thể tham gia mà không cần đầu tư thêm.

Lời khuyên trong di trú: Hãy ưu tiên dự án TEA để giảm mức đầu tư và tăng tốc độ xử lý hồ sơ, đặc biệt với các dự án nông thôn ưu tiên 20% quota visa. Tư vấn luật sư di trú chuyên về EB-5 để đánh giá nguồn vốn, vì người Việt thường gặp khó khăn trong việc chuyển tiền do quy định ngân hàng Việt Nam.

Quy trình nộp đơn và thời gian xử lý hồ sơ EB-5

Quy trình định cư Mỹ qua EB-5 bao gồm nhiều bước phức tạp, đòi hỏi sự kiên nhẫn và chuẩn bị kỹ lưỡng. Bước đầu tiên là chọn dự án và thực hiện đầu tư, sau đó nộp Đơn I-526 (hoặc I-526E cho dự án Regional Center) cho USCIS, chứng minh khoản đầu tư và kế hoạch tạo việc làm. Phí nộp đơn khoảng 11.160 – 12.160 USD, và thời gian xử lý trung bình năm 2025 là 12-36 tháng, tùy loại dự án (nhanh hơn với dự án nông thôn).

Sau khi I-526 được chấp thuận, nhà đầu tư nộp Đơn DS-260 cho Đại sứ quán Mỹ tại Việt Nam (Hà Nội hoặc TP.HCM) để xin visa, hoặc I-485 nếu đang ở Mỹ. Đối với Việt Nam, priority date hiện tại là “current” (không backlog), nhưng có thể thay đổi do nhu cầu cao, dẫn đến chờ đợi 4-7 năm hoặc hơn nếu backlog quay lại. Khi visa sẵn sàng, bạn nhận thẻ xanh tạm thời (Conditional Green Card) sau khi nhập cảnh.

Hai năm sau, nộp Đơn I-829 để loại bỏ điều kiện tạm thời, chứng minh khoản đầu tư đã tạo đủ việc làm và duy trì “at risk”. Thời gian xử lý I-829 khoảng 18-36 tháng. Tổng thời gian từ đầu đến thẻ xanh vĩnh viễn có thể kéo dài 5-10 năm, với tùy chọn nộp đồng thời (concurrent filing) cho người đang ở Mỹ để nhận lợi ích tạm thời sớm hơn.

Lời khuyên: Bắt đầu bằng việc chọn Trung tâm Khu vực uy tín từ danh sách USCIS (hơn 600 trung tâm năm 2025). Theo dõi Visa Bulletin hàng tháng để cập nhật priority date, và chuẩn bị kế hoạch dự phòng nếu backlog tăng do chính sách mới.

Lợi ích của chương trình EB-5 với nhà đầu tư Việt Nam

Định cư Mỹ qua EB-5 mang lại vô số lợi ích, khiến chương trình này trở nên hấp dẫn với người Việt. Đầu tiên là thẻ xanh vĩnh viễn cho cả gia đình, cho phép tự do sống, làm việc và học tập tại Mỹ mà không cần tài trợ từ nhà tuyển dụng hoặc gia đình. Điều này khác biệt với các visa tạm thời như H-1B, mang lại sự ổn định lâu dài.

Về giáo dục, con cái dưới 21 tuổi có thể học miễn phí tại trường công lập và ưu đãi học phí đại học như công dân Mỹ, tiếp cận các trường hàng đầu thế giới. Đối với doanh nhân Việt, định cư Mỹ mở ra cơ hội kinh doanh toàn cầu, tiếp cận thị trường tài chính và công nghệ tiên tiến. Khoản đầu tư có thể mang lại lợi nhuận, đặc biệt qua các dự án bất động sản hoặc cơ sở hạ tầng, với tỷ lệ hoàn vốn ổn định 4-6% mỗi năm tùy dự án.

Cộng đồng người Việt tại Mỹ – hơn 2,3 triệu người – là điểm cộng lớn, với các khu vực như California và Texas cung cấp hỗ trợ văn hóa và kinh doanh. Sau 5 năm định cư, bạn có thể xin quốc tịch Mỹ, mở rộng quyền lợi toàn cầu.

Lời khuyên: Tập trung vào lợi ích dài hạn như giáo dục cho con cái và đa dạng hóa tài sản. Chọn dự án có tiềm năng hoàn vốn cao để kết hợp đầu tư và định cư Mỹ, nhưng nhớ rằng lợi nhuận không được đảm bảo.

Thách thức và rủi ro khi tham gia EB-5 năm 2025

Dù hấp dẫn, EB-5 không phải không có rủi ro, đặc biệt trong năm 2025 với các thay đổi chính sách. Backlog visa cho Việt Nam có thể quay lại do nhu cầu cao, dẫn đến chờ đợi kéo dài, dù hiện tại priority date là “current”. Trì hoãn xử lý I-526 và I-829 do reauthorization Regional Center và kiểm tra nghiêm ngặt hơn dưới Đạo luật Cải cách 2022 là thách thức lớn.

Rủi ro tài chính là chính: Khoản đầu tư “at risk” có thể mất mát nếu dự án thất bại, và không được đảm bảo hoàn vốn. Đối với người Việt, chuyển tiền từ Việt Nam gặp khó khăn do quy định ngoại hối, đòi hỏi chứng minh nguồn gốc rõ ràng để tránh từ chối hồ sơ. Các vụ kiện tụng về thời gian duy trì đầu tư (sustainment period) vẫn đang diễn ra, có thể ảnh hưởng đến I-829.

Chi phí thêm như phí luật sư (20.000-50.000 USD), phí USCIS và chi phí dự án có thể đẩy tổng chi lên 108.000-137.000 USD ngoài đầu tư chính. Chính sách Trump có thể tăng kiểm soát, dẫn đến trì hoãn thêm.

Lời khuyên: Đánh giá rủi ro bằng cách chọn dự án có lịch sử thành công và bảo hiểm hoàn vốn. Tránh dự án quá rủi ro, và chuẩn bị kế hoạch B như visa E-2 nếu backlog kéo dài. Luôn thuê luật sư để xử lý RFEs (Requests for Evidence) phổ biến về nguồn vốn.

Hướng dẫn nội dung cần tìm hiểu khi quan tâm đến chương trình EB-5

Để tìm hiểu định cư Mỹ qua EB-5, hãy bắt đầu từ nguồn chính thức: Website USCIS và Visa Bulletin để cập nhật priority date và biểu mẫu. Tìm hiểu về các Trung tâm Khu vực được phê duyệt, với hơn 600 trung tâm năm 2025, qua danh sách USCIS.

Nội dung cần tìm hiểu bao gồm: Luật EB-5 Reform 2022, cách tính việc làm gián tiếp, và quy định “at risk”. Đối với người Việt, nghiên cứu cách chuyển tiền hợp pháp qua ngân hàng Việt Nam và chứng minh nguồn vốn từ tài sản cá nhân hoặc vay mượn (phải thế chấp bằng tài sản của nhà đầu tư). Đọc báo cáo từ IIUSA (Invest in the USA) để cập nhật xu hướng, và tham khảo các công ty như CanAm Enterprises hoặc EB5AN cho ví dụ dự án.

Lời khuyên: Tham gia hội thảo trực tuyến về EB-5 hoặc tư vấn miễn phí từ luật sư để hiểu rõ quy trình. Tập trung vào tài liệu tiếng Việt từ các công ty tư vấn để tránh hiểu lầm.

Các dự án EB-5 phổ biến và lựa chọn cho nhà đầu tư Việt Nam

Năm 2025, các dự án bất động sản tại New York hoặc California vẫn phổ biến, nhưng dự án nông thôn hoặc cao thất nghiệp đang lên ngôi nhờ xử lý nhanh và backlog thấp. Ví dụ, dự án của EB5AN tập trung vào TEA với I-526E phê duyệt trong 12 tháng cho dự án nông thôn.

Đối với người Việt, ưu tiên dự án Regional Center với tỷ lệ phê duyệt cao, như những dự án phát triển hạ tầng hoặc bất động sản thương mại. Chi phí dự án thêm khoảng 50.000-100.000 USD cho phí quản lý.

Lời khuyên: Chọn dự án gần cộng đồng Việt lớn để dễ quản lý và hòa nhập. Đánh giá qua báo cáo kinh tế và lịch sử hoàn vốn của trung tâm.

Kết luận

Chương trình EB-5 năm 2025 mang lại cơ hội định cư Mỹ vững chắc cho nhà đầu tư Việt Nam, với lợi ích vượt trội về kinh tế và gia đình, nhưng đòi hỏi chuẩn bị kỹ lưỡng để vượt qua rủi ro. Bằng cách tìm hiểu kỹ và theo lời khuyên di trú, bạn có thể biến giấc mơ thành hiện thực. Hãy hành động ngay, tư vấn chuyên gia để bắt đầu hành trình.